حق تکثیر (Copy Right)

کپی رایت به زبان ساده، شامل یکسری قوانین در رابطه با حق نشر و تکثیر محصولات یک شخص حقیقی یا حقوقی است. کپی رایت که در بیشتر کشورهای پیشرفته دنیا اعمال می شود به مانند ابزاری عمل می کند که به واسطه آن از حقوق ناشران محصولات فرهنگی، ورزشی، نرم افزاری، اینترنتی و ... دفاع می کند. در واقع رعایت کپی رایت سبب قانونمند شدن جوامع تولیدی و افزایش رونق در آن ها می شود و از عواملی است که در زمینه فناوری اطلاعات، متضمن گسترش فعالیت های شرکت های نرم افزاری می شود. عدم رعایت کپی رایت در برخی کشور ها جریمه های سنگینی را به دنبال دارد و به سبب آن حتی عده ای نیز به زندان می افتند.
متاسفانه در کشور ایران رعایت چنین قانونی مرسوم نیست و همین عامل سبب شده است تا روز به روز این کشور از رقبای خود در زمینه های تولیدی در جهت منفی فاصله بگیرد. نبود ضوابطی برای اجرای کپی رایت و جریمه های سنگین برای نقض کنندگان این قانون سبب شده است تا گروه عامه ی مردم نسبت به این قانون بی تفاوت شده و موازین آن را بی آنکه از آن اطلاعی داشته باشند زیر پا بگذاریند.
اما چند نکته در رابطه با کپی رایت:
1) در نظر نگارنده، مهم ترین عاملی که سبب می شود تا چنین قانونی در کشور رعایت نشود، بی اطلاعی مردم نسبت به وجود چنین قانونی است که در صورت آگاهی حتی می تواند متضمن منافع خود آن ها نیز گردد.
2) گاهی در نشریات و حتی در رسانه های گروهی از کپی رایت به اشتباه با نام قانون کپی رایت نام می برند. از آنجایی که در واژه کپی رایت، رایت (Right) خود به معنای حق و حقوق است  و قانون نیز از وجود حق بوجود می آید، به کار بردن کلمه قانون در این عبارت هجو به حساب می آید و استفاده از  عبارت "قانون کپی رایت"  صحیح نیست.

بسترسازی فرهنگی در تعامل با تکنولوژی روز

با گسترش روز افزون فناوری های مختلف در جهان و ورود آن ها به زندگی بشر سال ها است که رویه زندگی افراد با بهره گیری از تکنولوژی هایی که حاصل و برآیند پیشرفت فناوری های مختلف است تغییر کرده است به طوری که این پیشرفت و تغییر در راه و رسم زندگی قابل قیاس با دهه اخیر نیست. این پیشرفت ها که همگی در جهت راحتی زندگی بشر بوده اند در بعضی از جوامع با استقبال قابل توجهی مواجه شده اند به طوری که عمده فعالیت خیل عظیمی از جامعه را به خود اختصاص داده اند. از جمله فناوری هایی که در چند دهه اخیر به صورت جدی مطرح شده اند و جای خود را در میان افراد علاقه مند باز کرده اند را می توان به کامپیوتر و موبایل و دستگاه های پخش کننده موسیقی و در کنار آن کنسول های بازی نسبت داد. همه موارد قید شده جز عواملی هستند که اگر استفاده از آن ها تنها به مدت 24 ساعت منع گردد باعث اختلال در بسیاری از کارها و در کنار آن به بی حوصلگی افراد و دلسردی آن ها خواهد انجامید. پس می توان نتیجه گرفت که موارد بیان شده با زندگی بشر پیوند خورده اند و فقدان آن ها بسیاری از کارها را مختل خواهد کرد. اما نکته ای که اینجا حائز اهمیت است نحوه استفاده از موارد قید شده و برخورد متقابل جامعه با افرادی است که از دستگاه های بیان شده استفاده می کنند. شعاری که امروزه در بسیاری از جوامع مطرح است بستر سازی فرهنگی قبل از ورود یک تکنولوژی یا وسیله به دنیای مادی آن هاست اما این بستر سازی فرهنگی تا چه حد در قبال استفاده از کامپیوتر و موبایل و دیگر دستگاه های سرگرم کننده انجام شده است؟ آیا این بستر سازی تنها مختص افرادی است که به استفاده از این تکنولوژی ها می پردازند یا در گستره وسیع تر دیگر افراد جامعه را نیز شامل می شود؟ بدین ترتیب نگارنده سعی بر این دارد تا با تشریح وضعیت حال حاضر جامعه و پذیرش تکنولوژی های ذکر شده پیش از بسترسازی فرهنگی در قبال این موارد به بیان مشکلاتی که کاربران با دیگر افراد جامعه در کش مکش ها استفاده یا عدم استفاده از فناوری دارند بپردازد.
□ باورهای غلط جامعه
به طور حتم نسل جوان تطابق بیشتری برای استفاده از دستگاه های مختلف و به کارگیری آن ها در زندگی روزمره در مقایسه با نسلی که سن و سال بیشتری را دارد دارا می باشد زیرا گروه عظیمی از افراد که از دستگاه هایی همانند کامپیوتر موبایل و کنسول های بازی استفاده می کنند عضو گروهی از همین جوانان هستند. اما گاها مواردی را می توان یافت که همین جوانان با افرادی که سن و سال بیشتری دارند هم عقیده می شوند و استفاده از موارد ذکر شده را عبث می دانند.نکته ای که شاید مطرح کردن آن شما را در درک این موضوع یاری نماید این است که استفاده از تمامی این دستگاه ها به حد و اندازه و در بازه های زمانی مشخص کاری کاملا پسندیده است و نگارنده نیز عقاید خود را بر همین منوال بنا کرده است. بدین ترتیب هر چقدر که استفاده از این وسایل گستره بیشتری را فرا می گیرد عقیده و نظر افراد مخالف را محکم تر و مصمم تر می کند و بدین ترتیب دو قطب مخالف و موافق در این میان شکل می گیرد. به طوری که در اغلب موارد نیمه خالی لیوان مد نظر افرادی قرار می گیرد که جزو مخالفین استفاده از این دستگاه ها هستند. شاید شما نیز تا به حال با چنین ابراز عقیده هایی مواجه شده باشید. در زیر مثالی از چنین ابراز عقیده هایی آمده است که شاید به نظر خواننده ها آشنا باشد:
جوانی را در نظر بگیرید که در حال استفاده از کامپیوتر است. استنباط کار وی از نظر افراد مخالف استفاده از اینترنت به صورت افراطی و چت کردن با افراد مختلف است کمای اینکه این فعالیت از سوی جوان ذکر شده می تواند کارکردن بر روی یک پروژه کاری یا تنظیم یک مقاله و ... باشد که همگی فعالیت هایی مثبت تلقی می شوند.
بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که اگر در ابتدا مفاهیم استفاده از چنین فناوری هایی در جامعه مطرح می شد و ذهن عوام در قبال پذیرش چنین دستگاه هایی آماده می شد شاید امروز دیگر چنین مشکلی را نداشتیم که استفاده از اینترنت و یا موبایل کاری بی منفعت خوانده شود و کار عده ای از افراد که در جهت پیشرفت جامعه گام بر می دارند و با راه اندازی پروژه های مختلفی در زمینه فناوری روز و ملموس کردن آن ها در دنیای اینترنت و در کنار آن فعالیت افراد در اینترنت و در تالارهای گفتمان (Forum) به منظور ارتقای اطلاعات افراد در همه زمینه های علمی امری بیهوده تلقی گردد.
□ اما راه حل چیست؟
این جمله را در طول زندگی خود بارها و بارها شنیده اید: "هنوز دیر نشده" شاید بتوان با شروع کردن فرهنگ سازی استفاده از تکنولوژی در جامعه تا حدودی دید و موضع افراد را نسبت به این موضوع تغییر داد اما هیچ گاه نمی توان به نتیجه ای که اگر از ابتدا این فرهنگ سازی آغاز می شد رسید. اما باور کنید هنوز دیر نشده! باید شروع کار بر مبنای فعالیت رسانه ها گروهی و ازجمله تلویزیون بنا گردد و با تشریح نکته های مفید استفاده از این فناوری ها در جهت ملموس سازی این فناوری ها گام برداشت تا حداقل نسل آینده گریبان گیر چنین مشکلات ابتدایی نگردند!